Zakładanie firmy (w języku prawniczym określane jako zakładanie działalności gospodarczej) stanowi proces, którego zwieńczenie umożliwia prowadzenie własnej aktywności zarobkowej. Własna działalność gospodarcza może okazać się korzystna i przynieść przedsiębiorcy wysokie dochody, przy czym należy pamiętać, że wymaga ona jednocześnie samodyscypliny, skrupulatności, a często również poświęceń. Pewnym wyzwaniem dla początkującego, ale często także dla doświadczonego przedsiębiorcy, może okazać się już samo zarejestrowanie działalności gospodarczej, a następnie dopełnienie wszelkich związanych z nią formalności. Ze względu na różnorodność form prowadzenia działalności gospodarczej oraz wymogi związane z jej zakładaniem i rejestracją, zalecam przemyślaną i świadomą decyzję, pozwalającą dokonać wyboru najkorzystniejszej dla Państwa opcji.
Jako radca prawny doświadczony w świadczeniu usług w zakresie zakładania i organizacji różnych form działalności gospodarczej, służę Państwu pomocą w przygotowaniu wymaganych prawem dokumentów, dopełnieniu wszelkich formalności i rejestracji działalności gospodarczej, pod następującymi danymi kontaktowymi: kontakt.
Zakładanie firmy (działalności gospodarczej) – charakterystyka form oraz rejestracja
W zależności od skali planowanej aktywności zarobkowej oraz oczekiwań przyszłego przedsiębiorcy, każdorazowo decyzją poprzedzającą zakładanie firmy (działalności gospodarczej) powinien być przemyślany wybór odpowiedniej formy prowadzenia działalności gospodarczej. Do podstawowych form należą: jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka osobowa (tj. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna), spółka kapitałowa (tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna), stowarzyszenie i fundacja. Każda z nich posiada swoje charakterystyczne cechy i może być obarczona ograniczeniami lub dawać przedsiębiorcy dodatkowe korzyści.
I. Najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej jest jednoosobowa działalność gospodarcza, przeznaczona przeważnie dla niedużych działalności oraz obarczona osobistą odpowiedzialnością finansową przedsiębiorcy za jej prowadzenie. Tę formę prowadzenia działalności gospodarczej rejestruje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), poprzez złożenie odpowiedniego formularza w urzędzie gminy lub dzielnicy. Przedsiębiorcy zostaje nadany nr REGON oraz NIP, o ile nie posiadał on tego numeru wcześniej. Należy również dopełnić formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), a także w Urzędzie Skarbowym, jeżeli przedsiębiorca jest płatnikiem podatku VAT. Przedsiębiorca powinien również posiadać własny rachunek bankowy (prywatny lub firmowy) dla rozliczeń z prowadzonej działalności gospodarczej. Dla ułatwienia dokonywania formalności i prowadzenia działalności gospodarczej wskazane jest również wyrobienie pieczątki firmowej.
II. Bardziej złożoną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka osobowa, a w zasadzie cztery typy tej spółki przewidziane w kodeksie spółek handlowych. Spółka osobowa stanowi podmiot odrębny od jej wspólników, postrzegany jako przedsiębiorca z punktu widzenia prawa.
(i) Podstawową spółką osobową jest spółka jawna (sp. j.), która wymaga zawarcia umowy spółki jawnej w formie pisemnej przez co najmniej dwie osoby oraz zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Wspólnicy spółki jawnej ponoszą osobistą i solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki.
(ii) Szczególnym typem spółki osobowej jest spółka partnerska (sp. p.), przeznaczona do wykonywania wolnego zawodu (np. adwokata, lekarza, architekta) w spółce przez co najmniej dwóch wspólników, uprawnionych do wykonywania wolnych zawodów. Co do zasady, każdy ze wspólników spółki partnerskiej nie odpowiada finansowo za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem wolnego zawodu w spółce przez innych wspólników lub zatrudnione przez nich osoby. Spółka partnerska również wymaga zawarcia umowy spółki w formie pisemnej oraz zarejestrowania w KRS.
(iii) Kolejnym typem spółki osobowej jest spółka komandytowa (sp. k.), która charakteryzuje się przede wszystkim zróżnicowaniem odpowiedzialności wspólników i wpływu na działalność spółki w zależności od ich statusu w spółce. Co najmniej jeden wspólnik spółki komandytowej (komplementariusz) odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobistym, mając jednak największy wpływ na działalność spółki, podczas gdy pozostali wspólnicy (komandytariusze), odpowiadają tylko do wysokości zadeklarowanej w umowie kwoty (sumy komandytowej), mając jednak ograniczony wpływ na działalność spółki. Spółka komandytowa wymaga zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego oraz zarejestrowania w KRS.
(iv) Do typów spółek osobowych zaliczana jest również spółka komandytowo-akcyjna (S.K.A.), która w jeszcze większym stopniu niż spółka komandytowa, różnicuje odpowiedzialność wspólników i wpływ na działalność spółki w zależności od ich statusu w spółce. Co najmniej jeden wspólnik spółki komandytowo-akcyjnej (komplementariusz) odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobistym, mając największy wpływ na działalność spółki, podczas gdy pozostali wspólnicy (akcjonariusze), nie odpowiadają majątkiem osobistym za zobowiązania spółki, ale ich wpływ na działalność spółki jest ograniczony. Dla założenia spółki komandytowo-akcyjnej konieczne jest wniesienie do spółki kapitału zakładowego w kwocie co najmniej 50.000 zł, podpisanie przez założycieli statutu spółki w formie aktu notarialnego oraz zarejestrowanie w KRS.
III. Najbardziej złożoną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka kapitałowa, występująca w dwóch podstawowych typach w kodeksie spółek handlowych. Spółka kapitałowa jest osobą prawną, a więc podmiotem odrębnym od jej wspólników, traktowanym jako przedsiębiorca z punktu widzenia prawa.
(i) Prostszym typem spółki kapitałowej jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.). Spółka ta może zostać stworzona przez jednego lub więcej wspólników i charakteryzuje się brakiem odpowiedzialności finansowej wspólników za zobowiązania spółki. Działalnością spółki kieruje zarząd, nadzorowany przez radę nadzorczą lub komisję rewizyjną (obowiązkowe tylko w pewnych okolicznościach), a wspólnicy zachowują pewien wpływ na sprawy spółki przez zgromadzenie wspólników. Dla założenia spółki z o.o. konieczne jest wniesienie do spółki wkładów na pokrycie kapitału zakładowego w kwocie co najmniej 5.000 zł, zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego, powołanie zarządu, ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej (jeżeli są wymagane) oraz zarejestrowanie w KRS.
(ii) Bardziej złożonym typem spółki kapitałowej jest spółka akcyjna (S.A.). Spółka ta może zostać stworzona przez jednego lub więcej akcjonariuszy i charakteryzuje się brakiem odpowiedzialności finansowej akcjonariuszy za zobowiązania spółki. Działalnością spółki kieruje zarząd, nadzorowany przez radę nadzorczą, a akcjonariusze zachowują pewien wpływ na sprawy spółki przez walne zgromadzenie akcjonariuszy. Dla założenia spółki akcyjnej konieczne jest objęcie wszystkich akcji spółki przez akcjonariuszy, wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału zakładowego w kwocie co najmniej 100.000 zł, sporządzenie statutu spółki i zgoda założycieli w formie aktu notarialnego na zawiązanie spółki akcyjnej, brzmienie statutu i na objęcie akcji, ustanowienie zarządu i rady nadzorczej oraz zarejestrowanie w KRS.
Podsumowanie
(i) Zakładanie firmy (działalności gospodarczej) jest procesem istotnie różniącym się w zależności od wybranej formy prowadzenia działalności gospodarczej. Co do zasady każdorazowo niezbędne jest przygotowanie wymaganych prawnem dokumentów oraz rejestracja w odpowiednim rejestrze.
(ii) Wybór właściwej formy prowadzenia działalności gospodarczej ma dla przedsiębiorcy istotne znaczenie, gdyż decyduje o zakresie wpływu i bezpośredniej kontroli przedsiębiorcy nad prowadzoną działalnością gospodarczą, zakresie odpowiedzialności majątkiem osobistym przedsiębiorcy za zobowiązania przedsiębiorstwa, wysokości środków niezbędnych na założenie działalności gospodarczej oraz wysokości należności podatkowych.
Jako radca prawny doświadczony w świadczeniu usług w zakresie zakładania i organizacji różnych form działalności gospodarczej, służę Państwu pomocą w przygotowaniu wymaganych prawem dokumentów, dopełnieniu wszelkich formalności i rejestracji działalności gospodarczej, pod następującymi danymi kontaktowymi: kontakt.
